Fetal Cerrahi (Doğum Öncesi Ameliyat) Nedir?

Fetal cerrahi, yani doğum öncesi cerrahi, bebeğin hâlâ anne karnındayken konjenital (doğumsal) anomalileri veya hayati risk taşıyan durumları tedavi etmek veya hafifletmek üzere uygulanan ileri düzey bir cerrahi müdahaledir. Bu yöntem, doğum sonrası komplikasyonları azaltmak ve sağlıklı bir doğumu desteklemek amacı taşır.

 Fetal Cerrahinin Avantajları ve Gelişen Teknolojiler

• Önceden tedavi edilemeyen durumlar artık anne karnında başarılı şekilde müdahale edilebilir hale geldi.
• Mini fetoskoplar, küçük kesilerle bebeğe doğrudan erişim sağlar.
• Gelişmiş görüntüleme: Hızlı fetal MR ve yüksek çözünürlüklü ultrason sayesinde erken tanı mümkün.

Fetal Cerrahi Kimlerde Uygulanır?

Yale Fetal Care Center tarafından fetal cerrahi şu durumlarda tercih edilir:

• Spina bifida (myelomeningocele)
• Konjenital diyafram hernisi (CDH)
• Fetal anemi
• İkizden ikize transfüzyon sendromu (TTTS)
• Doğumsal kalp hastalıkları

Öne Çıkan Fetal Cerrahi Uygulamaları

1. Spina Bifida Onarımı (Uterusta)

• Ameliyat, anne rahmi açılarak, plasentaya bağlı fetüse uygulanır.
• Doğum sonrası şant gereksinimi %80 iken, doğum öncesi onarımda bu oran %40’a iner.
• Erken müdahale, sinir sistemi ve bağırsak-mesane fonksiyonlarında daha iyi sonuç sağlar.

2. Konjenital Diyafram Hernisi (CDH) Tedavisi

• Fetusun trakeasına geçici balon yerleştirilir; bu, akciğer gelişimini artırır.
• Doğum sonrası onarımdan önce fetal cerrahi, hayatta kalma oranlarını yükseltir.

3. Fetal Anemi (Intrauterin Transfüzyon)

• Ultrason eşliğinde umbilikal vene doğrudan kan transfüzyonu uygulanır.
• Eskiden karın içine verilen kanın aksine, günümüzde damar içi yöntemle hassas ve belirli miktarda kan verilir.
• Antikorlar doğumdan sonra hızla etkisi azaltır; transfüzyon sıklığı düşebilir.

Modern Fetal Cerrahinin Yaraları

• Doğum sonrası komplikasyonları önemli ölçüde azaltır.
• Hayat kurtarıcı etkisi vardır: Spina bifida, TTTS, CDH gibi durumlarda prognozu iyileştirir.
• Multidisipliner yaklaşım: Perinatolog, fetal cerrah, neonatolog, genetik uzmanı, kalp ve beyin cerrahları beraber çalışır.

Kimler İçin Uygundur?

Fetal cerrahi, riskli gebeliklerde tercih edilir ve her hastaya uygun olmayabilir. Uterus açılarak yapılan açık cerrahiler, doğum sonrası planlamayı etkiler (sezaryen). Fetoskopik (minimal invaziv) yöntemlerle anne ve bebek üzerindeki travma azaltılabilir.

Neden Genetik Danışmanlık ve Merkez Seçimi Önemli?

• Aileye en uygun tedavi seçenekleri sunulmalı.
• Fetal cerrahi riskleri, hekimin deneyimi ve merkezin kaynakları büyük fark yaratır.
• Uzmanlığı yüksek merkezlerde koordinatörler, aileye tüm süreci destekleyici şekilde yürütür.

Sonuç

Fetal cerrahi, doğum öncesi hayati risk taşıyan anomalilerin hem bebeğe hem anneye minimal zarar vererek erken dönemde müdahale edilmesine olanak sağlar. Modern teknikler ve deneyimli ekiplerle, spina bifida, CDH, fetal anemi ve TTTS gibi ciddi durumlarda sağlığı geliştirici sonuçlar elde edilebilir. Uzman merkezlere danışarak multidisipliner bir yaklaşımla ilerlemek, en iyi tedavi başarısını sağlar.